Gletsjers, vulkanen en de klimaatagenda - DeepDive Podcast
Erik H. Jansen
Luister de DeepDive Podcast hierboven.
Waarom wordt ons steeds weer een nieuwe ramp voorgeschoteld? Wat speelt zich af achter de schermen terwijl de wereld wordt bestookt met verhalen over smeltend ijs en exploderende vulkanen? En wie trekt er eigenlijk aan de touwtjes van deze alarmerende berichten? Deze vragen raken de kern van een groeiende onrust: is wat we zien een natuurlijke cyclus, of een zorgvuldig gesponnen web om ons bang en gehoorzaam te houden?
Een nieuwe alarmerende claim
Op 8 juli, tijdens de Goldschmidt Conferentie in Praag, werd een verontrustende bewering gelanceerd: smeltende gletsjers zouden slapende vulkanen kunnen doen ontwaken. Onderzoekers, zoals Pablo Moreno-Yaeger van de Universiteit van Wisconsin-Madison, claimen dat het verdwijnen van ijsdruk op magmakamers in gebieden zoals Antarctica en de Andes in Chili leidt tot frequentere en krachtigere vulkaanuitbarstingen.
De wetenschap achter het verhaal
Laten we kijken naar wat de wetenschap zegt. Gletsjers, met hun enorme gewicht, drukken op de aardkorst, wat vulkaanactiviteit kan onderdrukken. Wanneer dat ijs smelt, neemt de druk af, waardoor magma makkelijker kan opstijgen en uitbarstingen waarschijnlijker worden. Onderzoek in Chili, gebaseerd op de periode na de laatste ijstijd, toont aan dat vulkaanactiviteit toenam toen gletsjers smolten. Wetenschappers waarschuwen nu voor een “gevaarlijke feedbackloop”: vulkaanuitbarstingen brengen as en gassen in de atmosfeer, wat het smelten van ijs versnelt, wat weer leidt tot meer uitbarstingen. Het klinkt overtuigend, maar waarom wordt dit als een acute crisis gepresenteerd, terwijl vulkanen al miljoenen jaren uitbarsten, ongeacht menselijke activiteit? En waarom krijgt dit onderzoek zoveel media-aandacht, terwijl andere geologische processen, zoals natuurlijke magmastromen of zonneactiviteit, stelselmatig worden genegeerd?
Een realistische blik op de natuurlijke cyclus
Maar wat als dit verhaal slechts een klein stukje van een veel grotere puzzel is? Er zijn wetenschappers die wijzen op de complexiteit van geologische processen. Vulkanen barsten al miljoenen jaren uit, en gletsjers smelten en groeien in cycli die ouder zijn dan de mensheid. De aarde kent al miljoenen jaren cycli van opwarming en afkoeling, lang voordat de mens fossiele brandstoffen gebruikte. Tijdens de Eemian interglaciale periode, zo’n 130.000 jaar geleden, smolt vrijwel de gehele Groenlandse ijskap zonder enige menselijke inmenging. Vulkanen barstten uit, gletsjers trokken zich terug, en de planeet draaide gewoon door.
Historische gegevens tonen aan dat vulkaanactiviteit vaak samenviel met natuurlijke veranderingen in het klimaat, zonder dat daar een “crisis” aan werd gekoppeld. Factoren zoals zonneactiviteit, veranderingen in de aardas, en natuurlijke magmastromen spelen een veel grotere rol dan vaak wordt toegegeven. Waarom wordt dit historische perspectief zo weinig besproken? Misschien omdat het niet past in een verhaal dat vraagt om wereldwijde controlemechanismen. Door de nadruk te leggen op catastrofes, wordt het makkelijker om ingrijpende veranderingen door te voeren – veranderingen die niet iedereen ten goede komen. Een eerlijke discussie over natuurlijke cycli zou ruimte bieden voor nuance, maar nuance lijkt niet welkom in een narratief dat gedijt op angst.
Een narratief dat barst van absurditeit
De claim over gletsjers en vulkanen past naadloos in een breder verhaal dat al decennia wordt gepusht: de aarde zou op de rand van een catastrofe staan, en alleen drastische, wereldwijde maatregelen kunnen ons redden. Maar laten we eerlijk zijn: dit zogenaamde “klimaatnarratief” heeft allang zijn geloofwaardigheid verloren – als het die ooit al had. Het is zo overladen met absurde beweringen dat het bijna een parodie op zichzelf is geworden. Smeltende gletsjers die vulkanen doen uitbarsten? Natuurlijk. Maar dat is nog niet alles.
We horen dat klimaatverandering verantwoordelijk is voor bijensterfte die de voedselketen zou vernietigen, warmere zomers die astma-aanvallen veroorzaken, dalende wijnproductie in Bordeaux, en zelfs – je gelooft het niet – een toename van scheidingen omdat hittegolven mensen prikkelbaar maken. Zelfs de prijs van olijfolie en de intensiteit van tropische stormen worden aan dit narratief gekoppeld, terwijl historische gegevens laten zien dat orkanen altijd al verwoestend waren.
Alles, hoe vergezocht ook, wordt gebruikt om het idee van een “klimaatcrisis” te stutten. Het resultaat? Een publiek dat murw is geslagen door eindeloze doemscenario’s, terwijl de echte vragen – wie bepaalt dit verhaal, en waarom? – in de schaduw blijven.
Een machtsspel in de maak?
Waarom wordt dit onderzoek over gletsjers en vulkanen nu zo prominent gebracht? De timing is opvallend: overheden wereldwijd dringen aan op strengere milieuregels en internationale coördinatie. Organisaties zoals de VN en het IPCC hebben een lange geschiedenis van het uitvergroten van rampscenario’s om draagvlak te creëren voor verregaande maatregelen. Biljoenen euro’s worden gepompt in “groene” technologieën, vaak ten gunste van een kleine groep multinationals met nauwe banden met overheden. Wereldwijde CO2-regulering dwingt landen om hun soevereiniteit deels op te geven aan supranationale instellingen. Is het toeval dat verhalen over smeltende gletsjers en exploderende vulkanen samenvallen met een push voor meer controle over energie, landbouw en zelfs onze levensstijl? Wat als deze “crisis” wordt gebruikt om macht te centraliseren, terwijl het publiek wordt afgeleid door angst voor vulkaanuitbarstingen en andere overdreven gevaren?
Wat denk jij?
Laten we even stilstaan en jouw mening horen. Wat geloof jij dat de echte reden is achter de nadruk op smeltende gletsjers en vulkaanuitbarstingen?
Wie wint hierbij?
Wie heeft baat bij dit verhaal? De focus op smeltende gletsjers en vulkaanuitbarstingen rechtvaardigt enorme investeringen in “klimaatoplossingen”. Windmolenparken, zonne-energieprojecten en CO2-opslagtechnologieën worden geleid door multinationals die dikke subsidies opstrijken. In Nederland zien we hoe de energietransitie leidt tot hogere energierekeningen voor burgers, terwijl grote bedrijven profiteren.
Internationale verdragen, zoals die van de VN, dwingen landen om hun beleid af te stemmen op globale richtlijnen, vaak ten koste van nationale autonomie. En dan hebben we het nog niet over de toenemende surveillance die gepaard gaat met “slimme” steden en “groene” technologieën, die ons leven steeds meer in de gaten houden. Is dit echt om de planeet te redden, of om een kleine elite machtiger te maken?
De gevolgen voor Nederland
In Nederland voelen we de gevolgen van dit soort verhalen al dagelijks. De energietransitie heeft geleid tot torenhoge energierekeningen, terwijl boeren worden gekneveld door stikstofregels die indirect aan hetzelfde narratief zijn gekoppeld. Als smeltende gletsjers en vulkaanuitbarstingen de nieuwe rechtvaardiging worden voor nog strengere maatregelen, wat staat ons dan te wachten? Nog hogere belastingen op energie? Strengere regels voor bedrijven, die de kosten doorberekenen aan consumenten? Of een nog grotere rol voor internationale instellingen die ons beleid vanuit Brussel of New York dicteren?
Nederland, met zijn lage ligging, wordt vaak gebruikt als posterkind voor een “kwetsbaar” land. Maar wat als die kwetsbaarheid wordt overdreven om ons mee te sleuren in een bredere agenda? Wat als de echte bedreiging niet komt van vulkanen of gletsjers, maar van degenen die ons deze verhalen opdringen?
Het patroon van de klimaathysterie
De claim dat smeltende gletsjers vulkanen doen ontwaken, lijkt op het eerste gezicht een wetenschappelijke waarschuwing. Maar als we verder graven, zien we een patroon: een eindeloze reeks overdreven rampscenario’s die allemaal vragen om meer regels, meer controle en meer offers van het publiek. De vraag is niet alleen wat er onder het ijs gebeurt, maar wie bepaalt wat wij daarover te horen krijgen. Is dit echt een crisis, of een zorgvuldig geconstrueerd verhaal om macht te consolideren? De antwoorden liggen niet in de gletsjers of vulkanen, maar in de agenda’s van degenen die ons deze verhalen vertellen.
Beneath the Ice
(Intro)
Beneath the ice, a story’s spun,
Of fire and fear where truth’s undone.
Who weaves the tale, who shapes the call?
A shadowed hand behind it all.
(Verse 1)
Glaciers weep, or so they say,
Volcanoes wake to seize the day.
But cycles turn, as they’ve always done,
Before the coal, before the sun.
(Chorus)
Who pulls the strings, who writes the lie?
A crisis born to make us comply.
From ice to flame, the tale’s the same,
A power grab in nature’s name.
(Verse 2)
They cry of doom, of ash and storm,
Of broken worlds, of futures torn.
Yet history whispers, calm and clear,
The Earth has spun through worse than fear.
(Chorus)
Who pulls the strings, who writes the lie?
A crisis born to make us comply.
From ice to flame, the tale’s the same,
A power grab in nature’s name.
(Bridge)
Wine runs dry, the bees take flight,
Divorce, they claim, from summer’s spite.
Each tale they spin, absurd and grand,
To bind our lives in their command.
(Chorus)
Who pulls the strings, who writes the lie?
A crisis born to make us comply.
From ice to flame, the tale’s the same,
A power grab in nature’s name.
(Outro)
So question now, and seek the truth,
Beyond the ice, beyond the ruse.
The Earth still turns, as it always will,
Free from the chains of their crafted thrill.
#KlimaatAgenda
#GletsjersVulkanen
#NatuurlijkeCyclus
#Machtsspel
#Doemscenario
#ClimateAgenda
#GlaciersVolcanoes
#NaturalCycle
#PowerGrab
#DoomsdayScenario
