De activistische klimaatpropaganda van de NOS: over het lijk van de vermiste bergbeklimmer op Huascarán in Peru
Erik H. Jansen
In de afgelopen week heeft een opmerkelijk nieuwsbericht de media gehaald: het gemummificeerde lichaam van de Amerikaanse bergbeklimmer William Stampfl werd na 22 jaar gevonden op de Huascarán in Peru. Hoewel dit op zich een opmerkelijke vondst is, hebben westerse media, zoals de NOS, deze gebeurtenis aangegrepen om ‘klimaatverandering’ onder de aandacht te brengen. Dit roept de vraag op: hoe accuraat en eerlijk is de berichtgeving geweest?
De ontdekking van William Stampfl's lichaam
William Stampfl, toen 59 jaar oud, verdween in juni 2002 tijdens een beklimming van de Huascarán, een berg van 6700 meter hoog in de regio Áncash, Peru. Zijn lichaam werd onlangs gevonden, gemummificeerd door de kou en goed bewaard. De identificatie was mogelijk door het vinden van zijn paspoort en andere persoonlijke bezittingen.
De NOS meldde dat het lichaam van Stampfl werd gevonden door het smelten van het ijs op de Andes-toppen als gevolg van klimaatverandering, volgens ‘een verklaring’ van de Peruaanse politie. Dit soort berichtgeving benadrukt de zogenaamde impact van klimaatverandering en suggereert dat deze specifieke gebeurtenis een direct gevolg is van opwarming van de aarde.
De werkelijkheid in Peru
Echter, een nadere blik op de lokale media en officiële verklaringen schildert een ander beeld. Lokale bronnen zoals El Comercio, Peru21, Andina en La República vermelden het smelten van ijs als een fenomeen, maar leggen geen directe link met klimaatverandering. In plaats daarvan richten ze zich op de technische aspecten van de reddingsoperatie en de menselijke kant van het verhaal.
Daarnaast smelt ijs rond deze tijd van het jaar altijd deels. Stampfl kan in principe meerdere keren boven het ijs terecht zijn gekomen, maar hij is nu toevallig gevonden.
De tweet van de Peruaanse Nationale Politie vermelde simpelweg het vinden van een lichaam zonder enige verwijzing naar klimaatverandering:
"Agentes del Departamento de Alta Montaña, tras una intensa búsqueda ubicaron el cuerpo momificado y deshidratado de una persona NN en el nevado de #Huascarán. Sus restos fueron internados a la morgue de #Yungay para su identificación."
Vertaling:
"Agenten van het High Mountain Department vonden na een intensieve zoektocht het gemummificeerde en uitgedroogde lichaam van een NN-persoon in de met sneeuw bedekte berg van #Huascarán. Zijn stoffelijk overschot werd ter identificatie opgenomen in het mortuarium van de #Yungay."
Mijn persoonlijke ervaring in Peru
Mijn persoonlijke ervaring in Peru bevestigt verder de discrepantie in de berichtgeving. Klimaatverandering is geen veelbesproken onderwerp onder de lokale bevolking. In Peru, een land waar de infrastructuur voor personenvervoer voornamelijk bestaat uit wegen voor auto's en bussen, krijgen milieukwesties niet dezelfde aandacht als in ontwikkelde landen.
In Peru wordt vrijwel alles per auto gedaan. Treinen worden voornamelijk gebruikt voor het vervoer van goederen zoals kolen en niet voor personenvervoer. De enige uitzondering is de toeristische trein naar Machu Picchu, de enige manier voor toeristen om deze populaire bestemming te bereiken. Deze beperkte infrastructuur weerspiegelt een land waar de prioriteiten en zorgen anders liggen dan in het Westen.
Het gebrek aan breed personenvervoer per spoor benadrukt een verschil in focus en ontwikkeling. Terwijl ontwikkelde landen vaak geavanceerde en uitgebreide treinsystemen hebben die milieuvriendelijker kunnen zijn, is de afhankelijkheid van auto's in Peru veel groter. Dit betekent dat de perceptie en urgentie rondom kwesties als klimaatverandering anders zijn, omdat de dagelijkse realiteit van de mensen zich richt op meer directe en tastbare zorgen. Sterker nog, de perceptie en urgentie bestaat daar niet! Het is dan ook niet waarschijnlijk dat de Peruaanse politie in hun verslag over de ontdekking van Stampfl het woord 'klimaatverandering' gebruikt. Dit begrip maakt simpelweg geen deel uit van het algemene vocabulaire in Peru.
Misleidende berichtgeving
Deze verschillen tussen lokale en internationale berichtgeving wijzen op een mogelijke agenda bij westerse media. Door klimaatverandering prominent te noemen, lijkt het alsof de media proberen een bepaalde boodschap te versterken, zelfs wanneer de lokale context dit niet ondersteunt.
Het suggereren dat de politie van Peru expliciet heeft verklaard dat de vondst van Stampfl's lichaam het gevolg is van klimaatverandering is misleidend en draagt bij aan het wantrouwen van het publiek in journalistieke objectiviteit. Dit soort berichtgeving kan gezien worden als activistische propaganda, waarbij feiten worden verdraaid of buiten hun context worden geplaatst om een bepaald narratief te ondersteunen.
Het verhaal van William Stampfl op de Huascarán illustreert hoe media verhalen kunnen framen om specifieke agenda's te promoten. De NOS en andere westerse media lijken de vondst van Stampfl's lichaam te gebruiken om de illusionaire urgentie van klimaatverandering te benadrukken, ondanks het gebrek aan directe ondersteuning van deze link door lokale bronnen.
Dit roept belangrijke vragen op over de rol van journalistiek en de verantwoordelijkheid van media om nauwkeurig en eerlijk te rapporteren. Het benadrukt de noodzaak voor consumenten om kritisch te zijn en verschillende bronnen te raadplegen om een genuanceerd en waarheidsgetrouw beeld van de wereld te krijgen.
De misleidende berichtgeving over Stampfl's vondst is een treffend voorbeeld van hoe zelfs tragische gebeurtenissen worden gebruikt om een agenda te bevorderen, en onderstreept de uitdaging om feit van fictie te onderscheiden in een tijdperk van informatieoverload en polarisatie.
Bronnen
Voor verdere informatie en om de originele rapportages in het Spaans te lezen, kunt u de volgende Peruaanse nieuwswebsites raadplegen:
Gebruik de vertaalfunctie van uw browser om de Spaanse artikelen in het Nederlands te lezen.
#Klimaatverandering
#Journalistiek
#Peru
#FeitenControle
#Mediamanipulatie
#ClimateChange
#Journalism
#Peru