New World Order: een kaart uit 1942 en de visie op de Nieuwe Wereldorde
Erik H. Jansen
In de vroege dagen van 1942, te midden van de verwoestende Tweede Wereldoorlog, publiceerde Maurice Gomberg in Philadelphia een opmerkelijke kaart getiteld "Outline of (the) Post-War New World Map". Deze kaart biedt een gedetailleerd voorstel voor een nieuwe wereldorde na een geallieerde overwinning op de As-mogendheden. Hoewel de term 'Nieuwe Wereldorde' (NWO) veel verschillende interpretaties heeft, blijft de kern van het concept hetzelfde: de wereld moet worden geleid door een kleine, machtige groep individuen, instellingen of naties, die het in de juiste richting zullen sturen, al dan niet tegen de wil van de wereld in.
De Nieuwe Wereldorde in historisch perspectief
De term 'Nieuwe Wereldorde' is niet nieuw en is zelfs ouder dan de Koude Oorlog of de wereldoorlogen. Sommigen traceren het concept terug naar de Romeinse tijd, zoals blijkt uit de Latijnse spreuk "Novus Ordo Seclorum" op het Grote Zegel van de Verenigde Staten en het biljet van één dollar. Deze zin, die vertaald kan worden als "Een Nieuwe Orde voor de Eeuwen", belichaamt de visie van een voortdurende wereldorde geleid door een selecte groep.
Tijdens de moderne tijd was het de Britse imperialist Cecil Rhodes die als een van de eersten een federaal wereldbestuur voorstelde, opgelegd door de Verenigde Staten en het Britse Rijk. Ook de fascistische regimes van de jaren '20, '30 en '40 gebruikten de term 'Nieuwe Orde' om hun idealen van wereldheerschappij te beschrijven. H.G. Wells, bekend van zijn sciencefictionwerken, beschreef in zijn boek "The Open Conspiracy" (1928) zijn inspanningen om intellectuelen achter het idee van een Wereldsociale Democratie te krijgen, en in "The New World Order" (1940) benadrukte hij dat een generatie van strijd nodig zou zijn om de tegenstanders van een dergelijk mondiaal bestuur te overwinnen.
Gombergs wereldkaart: een utopisch plan voor de lange termijn?
Gomberg, een Russische Joodse emigrant naar de Verenigde Staten, maakte de kaart als een persoonlijk project. Verder is er weinig over hem bekend, wat eigenlijk zeer verdacht is.
De kaart van Maurice Gomberg weerspiegelt een visionair, zij het utopisch (of dystopisch) plan voor een wereld die wordt gereorganiseerd voor permanente vrede en veiligheid (lees: controle, orde en gehoorzaamheid).
Zijn voorstel omvatte de creatie van nieuwe federaties en verenigde republieken, zoals:
De Verenigde Staten van Amerika (USA): omvat de VS, Canada, de meeste eilanden in de Atlantische en Pacifische Oceaan, en delen van Azië zoals Taiwan en de Filippijnen.
De Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (USSR): uitgebreid met gebieden zoals Iran, Finland, en heel Oost-Europa.
De Verenigde Staten van Zuid-Amerika (USSA): een federatie van alle Zuid-Amerikaanse landen.
De Unie van Afrikaanse Republieken (UAR): een federatie die het hele Afrikaanse continent omvat.
De Arabische Federale Republieken (AFR): bestaande uit de Arabische schiereilanden en delen van het Midden-Oosten.
De Federale Republieken van India (FRI): inclusief Afghanistan, Pakistan, en India.
De Verenigde Republieken van China (URC): een federatie van China en zijn buurlanden.
De Verenigde Staten van Europa (USE): een verenigde Europese federatie bestaande uit landen als Frankrijk, Spanje, en Italië.
Het Britse Gemenebest van Naties (BCN): inclusief Groot-Brittannië, Australië en Nieuw-Zeeland.
Gomberg stelde voor om Duitsland, Italië en Japan tijdelijk in "quarantaine" te houden, totdat ze klaar waren om terug te keren naar de gemeenschap van naties. De kaart ging ook uit van de oprichting van kleinere entiteiten zoals "Hebrewland" (Palestina en Trans-Jordanië) en een verenigd Griekenland.
Een controversieel voorstel
Hoewel de kaart van Gomberg misschien een oprechte poging was om een wereldwijde herstructurering voor te stellen die oorlog zou beëindigen en "permanente vrede, vrijheid, rechtvaardigheid en veiligheid" zou brengen, blijft het een controversieel document. De verschillende reacties erop variëren van het zien van de kaart als een idealistische visie tot een complottheorie die bedoeld is om angst op te wekken. In de bredere context van de geschiedenis blijft het echter een fascinerend voorbeeld van hoe mensen, zelfs tijdens donkere tijden, blijven streven naar een betere toekomst, hoe utopisch of dystopisch die ook mag lijken.
De Wereld van vandaag: dichterbij de dystopie
In de decennia sinds de publicatie van Gomberg's kaart, is de wereld onmiskenbaar veranderd. De globalisering heeft nationale grenzen vervaagd en heeft geleid tot een steeds meer verbonden wereld. Internationale instellingen zoals de Verenigde Naties, de Wereldbank en de NAVO hebben meer macht en invloed dan ooit tevoren. Dit heeft geresulteerd in een wereldorde die, hoewel niet letterlijk zoals door Gomberg voorgesteld, toch elementen van gecentraliseerde macht en controle vertoont die zijn dystopische visie benaderen.
De invloed van machtige landen en supranationale entiteiten op mondiale aangelegenheden is toegenomen. De opkomst van China als wereldmacht, de aanhoudende dominantie van de Verenigde Staten en de steeds strakkere controle van de EU over haar lidstaten, lijken te passen in een wereld die wordt geregeerd door een handvol machtige spelers, zoals Gomberg's kaart suggereerde. Economische sancties, politieke druk, en zelfs militaire interventies worden steeds vaker gebruikt als middelen om wereldwijd invloed uit te oefenen, waarbij kleinere landen vaak weinig keuze hebben behalve zich aan te passen.
Technologie en controle: het nieuwe wapen tegen de bevolking
Een ander aspect waarin we dichter bij een dystopische realiteit zijn gekomen, is de groeiende invloed van technologie op onze levens. Massasurveillance, big data en kunstmatige intelligentie worden steeds vaker gebruikt door overheden en bedrijven om gedrag te monitoren en te sturen. Deze technologische vooruitgang heeft een niveau van controle mogelijk gemaakt dat eerder alleen in dystopische verhalen voorkwam. Sociale media en het internet zijn krachtige hulpmiddelen geworden voor propaganda en manipulatie, waardoor het steeds moeilijker wordt voor individuen om zich te onttrekken aan de invloed van machtige entiteiten.
In sommige opzichten lijkt dit scenario een realisatie van de angsten die Gomberg's kaart opriepen: een wereld waarin individuele vrijheden worden onderdrukt in naam van veiligheid en orde. Het idee van "permanente vrede, vrijheid, rechtvaardigheid en veiligheid" wordt nu vaak gezien door de lens van een controlemaatschappij waar privacy wordt opgeofferd voor een vermeend groter goed.
Economie en macht: de Nieuwe Wereldorde
Op economisch vlak is de concentratie van rijkdom en macht in de handen van een klein aantal multinationale bedrijven en financiële instellingen een moderne echo van Gomberg's verdeling van de wereld. Deze entiteiten hebben een ongekende invloed op nationale economieën en beleid, wat leidt tot een situatie waarin economische ongelijkheid toeneemt en de kloof tussen arm en rijk groter wordt. Dit versterkt de macht van de weinigen ten koste van de velen, wat perfect aansluit bij de dystopische kenmerken van Gomberg's visie.
Hoewel de wereld niet letterlijk is opgedeeld zoals Gomberg voorspelde, zijn we steeds dichterbij gekomen bij een situatie waarin een beperkte groep machtige staten, bedrijven en organisaties de koers van de wereld bepaalt. Dit roept de vraag op of we daadwerkelijk een betere toekomst aan het opbouwen zijn, of dat we onbedoeld de fundamenten leggen voor een wereld waarin vrijheid en autonomie worden ondermijnd door de concentratie van macht.
Een vooruitzicht vol paradigma's
In deze context blijft Gomberg's kaart een ijkpunt voor het debat over mondiale macht en controle. De vraag blijft echter: bouwen we aan een betere toekomst, zoals Gomberg misschien hoopte (of beweerde), of bevinden we ons op een pad naar een dystopische realiteit waarin individuele vrijheid en nationale soevereiniteit worden opgeofferd voor een gecentraliseerde wereldorde? Hoe we de lessen van het verleden interpreteren en toepassen, zal uiteindelijk bepalen welke kant de wereld op gaat.
#Wereldmacht
#DystopieInRealisatie
#NieuweWereldOrde
#GlobaliseringEnControle
#TechnologischeDictatuur
#WorldPower
#DystopiaInReality
#NewWorldOrder
#GlobalizationAndControl